Hoa sen (
tiếng Phạn: padma;
tiếng Nhật: renge) trong
Phật giáo là biểu tượng của sự thuần khiết và sinh hóa hồn nhiên (svayambhu). Theo
kinh Lalitavistara, phần tâm linh của con người thì vô nhiễm, giống như
hoa sen mọc trong bùn mà không bị hôi tanh bởi bùn. Còn theo Phật giáo
Mật tông thì
trái tim con người giống như đóa sen hàm tiếu, khi Phật tính phát triển bên trong thì đóa sen sẽ nở. Đây chính là ý nghĩa của việc
Phật ngồi trên tòa sen. Trong Phật giáo
Tantra, đóa sen biểu thị
cơ quan sinh dục nữ và đó chính là nguyên lý âm trong
vũ trụ. Trong
thai tạng giới Mạn-đà-la, đóa sen
trắng ở trung tâm Mạn-đà-la, biểu thị
tử cung (Thai tạng) của thế giới. Các đoá hoa sen có màu khác nhau biểu thị những liên kết khác nhau. Hoa sen có mặt trong các công trình Phật giáo như cây hoa sen thực trong các hồ ở
chùa, có mặt ở các toà sen của các vị chư Phật, chư thần. Trên các bức
tranh lụa Phật giáo cũng có hình tượng hoa sen như trong
tranh lụa Tây Tạng có dấu chân của
Thanh-đa-la trên hoa sen. Trong các tranh ảnh về cảnh
Cực lạc Phật giáo, người ta tin rằng, những linh hồn kém đức hạnh thì được tái sinh vào những đoá sen còn khép và phải đợi cho đến khi hoa nở mới nhận được sự giúp đỡ của
A-di-đà.