Haumea (phiên âm /ˌhɑːuːˈmeɪə/ HAH-oo-MAY-ə), tên lúc đầu (136108) Haumea, có khối lượng bằng 1/3 Sao Diêm Vương [1] là một plutoid (hành tinh lùn giống Sao Diêm Vương) trong nhóm vật thể ngoài Sao Hải Vương. Nó được phát hiện năm 2004 bởi Mike Brown tại đài quan sát Palomar, Mĩ và phát hiện lại năm 2005 bởi J.L.Ortiz tại đài thiên văn Sierra Nevada, Tây Ban Nha.Ngày 17/9/2008, Haumea được chính thức công nhận là hành tinh lùn bởi Hội thiên văn quốc tế (IAU) và được đặt theo tên thần nữ thần bảo hộ cho sự sinh sản Hawai.Hình dáng kéo dài rất đặc biệt của Haumea khiến nó trở nên khác thường trong các thiên thể sau sao Hải vương (TNOs). Mặc dù không thể trực tiếp quan sát, những tính toán từ phổ ánh sáng của nó cho thấy Haumea có dạng elipsoid, với chiều dài gấp đôi chiều rộng. Mặc dù vậy, trọng lực của nó vẫn đủ để có sự cân bằng thủy tĩnh, phù hợp với tiêu chuẩn của hành tinh lùn. Hình dáng thuôn dài, cùng với tốc độ quay nhanh bất thường, mật độ lớn và độ phản xạ lớn (bề mặt cấu tạo bởi băng kết tinh) có thể là kết quả của một vụ va chạm lớn, mà Haumea là phần lớn nhất của rất nhiều mảnh vỡ bao gồm nhiều TNOs lớn cũng như 2 vệ tinh của nó.