Coenzyme A (viết tắt
CoA,
CoASH hay
HSCoA, chữ
A viết tắt cho acetyl hoá) là một trong các phân tử trung tâm trong chuyển hoá, có cấu tạo gồm các đơn vị
β-mercaptoethylamine,
panthothenate và
adenosine triphosphate. Coenzyme A tham gia trong quá trình
oxi hoá acid béo và
chu trình acid citric. Chức năng chính của CoA là vận chuyển các nhóm
acyl bởi liên kết
thioester tại đầu tận cùng sulfhydryl của nó, tạo thành chất dẫn xuất gọi là
acyl-CoA. Nhóm acyl thường liên kết với CoA là đơn vị acetyl, khi đó chất dẫn xuất được gọi là
acetyl-CoA.Acetyl-CoA là một phân tử quan trọng. Nó là tiền chất của HMG CoA, đây là thành phần thiết yếu trong tổng hợp
cholesterol và
ketone. Acetyl-CoA cũng cung cấp nhóm acetyl cho
choline để tạo thành
acetylcholine, qua xúc tác của
choline acetyltransferase. Nhiệm vụ chính khác của nó là mang
nguyên tử carbon của nhóm acetyl vào chu trình acid citric để được oxi hoá tạo năng lượng cho cơ thể.Quá trình chuyển
pyruvate thành acetyl-CoA được gọi là Phản ứng pyruvate dehydrogenase. Phản ứng này được xúc tác bởi phức hợp men
pyruvate dehydrogenase. Men này gồm 60
bán đơn vị: 24 pyruvate dehydrogenase, 24
dihydrolipoyl transacetylase và 12
dihydrolipoyl dehydrogenase (thường được viết là E1, E2 và E3). 24 pyruvate dehydrogenase chứa
coenzyme TPP, 24
dihydrolipoyl transacetylase chứa
lipoate và coenzyme A, và 12
dihydrolipoyl dehydrogenase chứa các coenzyme
FAD và
NAD+. Thông qua một phản ứng phức tạp,
pyruvate được khử carboxyl và chuyển thành
acetaldehyde, sau đó gắn với coenzyme A trong khi
NAD+ được khử thành
NADH và H+.