Vương cung thánh đường Thánh Phêrô (
tiếng Latinh: Basilica Sancti Petri,
tiếng Ý: Basilica di San Pietro in Vaticano) là một trong bốn
nhà thờ lớn nhất ở
Vatican. Tên đầy đủ của công trình này là Vương cung Thánh đường Tông Tòa Thánh Phêrô, nhưng đôi khi được gọi tắt là Đền thờ Thánh Phêrô hoặc Nhà thờ Thánh Phêrô).Thánh đường này được
Donato Bramante,
Michelangelo, Carlo Maderno và
Gian Lorenzo Bernini, thiết kế, đây là kiệt tác nổi tiếng nhất của
kiến trúc Phục Hưng[1] và là một trong những nhà thờ lớn nhất trên thế giới.
[2] Tuy nó không phải là nhà thờ mẹ của
Giáo hội Công giáo Rôma và cũng không phải là
nhà thờ chính tòa của
Giáo phận Rôma, Thánh đường thánh Peter được coi như một trong những thánh đường thần thánh nhất của Công giáo. Nó đã được mô tả như một thánh đường "giữ vị trí độc nhất trong thế giới Công giáo"
[3] và như là "nhà thờ vĩ đại nhất trong những nhà thờ Công giáo".
[1][4]Nhà thờ hiện nay được xây dựng từ ngày
18 tháng 4 năm
1506 và hoàn thành ngày
18 tháng 11 năm
1626.
[5] Trước đó, vào
thế kỷ thứ 4 cũng đã có một nhà thờ được xây dựng trên khu đất hiện tại trong thời đại của
Hoàng đế La Mã Constantinus Đại đế. Truyền thống Giáo hội Công giáo Rôma tin rằng, khu vực dưới bàn thờ của vương cung Thánh đường này là phần mộ của
Thánh Phêrô - vị giám mục của Rôma và cũng là
giáo hoàng đầu tiên. Vì lý do đó, nhiều Giáo hoàng đầu tiên cũng đã được
chôn cất trong nhà thờ này trong giai đoạn sơ khai của Công giáo.Thánh đường này là nổi tiếng như là một địa điểm
hành hương và cho các mục đích phụng vụ. Giáo hoàng thực hiện một số phụng vụ tại đây hàng năm, thu hút lượng người tham dự từ 15,000 tới 80,000 người, tập trung trong đại thánh đường hoặc
Quảng trường Thánh Phêrô bên cạnh.
[6] Thánh đường thánh Phêrô có nhiều liên quan lịch sử với nhà thờ Thiên chúa giáo sơ khai,
Giáo hoàng,
Cải cách Tin Lành,
Phong trào Phản Cải cách và nhiều nghệ sĩ, đặc biệt là
Michelangelo. Với tư cách là một kiệt tác kiến trúc, nó được coi là một trong những tòa nhà lớn nhất trong thời đại Phục Hưng.
[7] Thánh đường thánh Phêrô là một trong bốn nhà thờ xung quanh Rome đạt đẳng cấp Đại thánh đường. Ngược lại với quan niệm sai lầm phổ biến, thánh đường này không phải là một nhà thờ chánh tòa, bởi vì nó không phải là chỗ của một giám mục; ngai tòa của
giáo hoàng với tư cách giám mục Roma là ở
Vương cung thánh đường Thánh Gioan Latêranô.