Một vũ trụ hư cấu hay thế giới hư cấu là một bối cảnh thống nhất mà trong đó các sự kiện, cũng như những yếu tố khác, không giống với thế giới thực. Vũ trụ hư cấu có thể xuất hiện trong các tiểu thuyết, truyện tranh, phim điện ảnh, chương trình truyền hình, trò chơi điện tử cũng như những tác phẩm sáng tạo khác. Khái niệm này chủ yếu được dùng để chỉ những vũ trụ khác biệt rõ rệt so với đời thực, chẳng hạn như trong đó có hẳn những thành phố, quốc gia hay thậm chí là hành tinh mới, hoặc vũ trụ đó đi ngược lại với những sự thật thông thường về thế giới và lịch sử, hoặc vũ trụ đó chứa những khái niệm kỳ ảo hay viễn tưởng như phép thuật hay du hành nhanh hơn tốc độ ánh sáng, và đặc biệt là đối với những vũ trụ mà việc xây dựng bối cảnh có chủ đích là một trong số những trọng tâm của tác phẩm.