Trận Sedan là một trận chiến quan trong cuộc Chiến tranh Pháp-Đức (1870–1871), đã diễn ra vào 1 tháng 9 năm 1870 tại Sedan trên sông Meuse, miền Đông Bắc nước Pháp. Dưới sự chỉ huy trực tiếp của Vua Phổ Wilhelm I và Tổng tham mưu trưởng Helmuth von Moltke, các lực lượng Phổ-Đức thuộc Tập đoàn quân số 3 thuộc quyền Thái tử Friedrich Wilhelm của Phổ và Tập đoàn quân Maas thuộc quyền Thái tử Albert của Sachsen đã hợp vây tiêu diệt Tập đoàn quân Châlons chủ lực của Pháp dưới quyền Thống chế Patrice de Mac-Mahon, buộc 83.000 quân tướng Pháp (trong đó có Hoàng đế Napoléon III) phải đầu hàng ngày 2 tháng 9. Được nhìn nhận là "thắng lợi vĩ đại nhất của quân đội Phổ trong thế kỷ 19" (theo Jonathan Steinberg[9]), trận chiến Sedan đã góp phần dẫn đến sự sụp đổ của Đế chế thứ hai trong lịch sử Pháp và sự thành lập Đế chế thứ hai trong lịch sử Đức. Mặc dù cuộc chiến vẫn chưa kết thúc, trận đánh trên thực tế đã quyết định cục diện chiến tranh với phần thắng thuộc về Phổ và các đồng minh Đức.[4]Sau hàng loạt thắng lợi của quân đội Đức, quân đội Pháp bị cắt làm đôi giữa tháng 8 năm 1870. Để lại Tập đoàn quân số 1 và 4 quân đoàn thuộc Tập đoàn quân số 2 vây hãm Tập đoàn quân Rhine dưới quyền Thống chế Bazaine ở Metz, tướng Moltke biến phần còn lại của Tập đoàn quân số 2 thành Tập đoàn quân Maas dưới quyền Thái tử Albert xứ Sachsen để cùng với Tập đoàn quân số 3 do Thái tử Phổ Friedrich Wilhelm chỉ huy tiến về hướng tây để đánh dứt điểm cánh quân của Thống chế MacMahon. Trong khi đó, sau khi thành lập Tập đoàn quân Châlons, MacMahon và Napoléon III quyết định hành quân giải vây cho Metz từ hướng tây bắc. Tuy nhiên, Moltke đã phát giác được cuộc hành quân này và ông nhanh chóng ra lệnh cho các đạo binh của hai Thái tử Đức rẽ sang hướng tây bắc để truy lùng MacMahon. Quân Đức bắt kịp và đánh bại một quân đoàn của MacMahon ở Beaumont ngày 30 tháng 8, buộc viên Thống chế rút quân vào Sedan gần biên giới Pháp-Bỉ. Tại đây, Moltke huy động 20 vạn quân hình thành thế gọng kìm bao vây tiêu diệt Tập đoàn quân Châlons.[1][10][11]Trận chiến mở đầu vào rạng sáng ngày 1 tháng 9 năm 1870, và diễn tiến với những đợt bắn cấp tập của đại bác Đức. Các khẩu pháo rãnh xoắn nạp hậu tối tân của Đức nhanh chóng chiếm ưu thế tuyệt đối trước đại bác Pháp và xé xác hàng nghìn binh sĩ, ngựa chiến của Pháp. Bên cạnh đó, lính thủy quân lục chiến Pháp đã anh dũng cầm cự tại Bazeilles trước khi bị quân Nam Đức đánh đuổi khỏi đây. Buổi đầu trận đánh, MacMahon bị thương do trúng một quả đạn pháo của Đức. Người kế nhiệm ông là tướng Auguste Ducrot lập tức phát lệnh triệt binh, nhưng viên tướng vừa được chính quyền Paris phái đến là De Wimpffen đã tới trận địa và hủy bỏ mệnh lệnh của Ducrot. Giữa ngày, quân đội Đức đã khép kín vòng vây của mình. Buổi chiều, họ đập tan các cuộc phản công trong tuyệt vọng của quân đoàn kỵ binh nhẹ Chasseurs d'Afrique tại Floing, cách Sedan không xa về phía bắc. Chênh lệch không nhỏ giữa con số thiệt hại của quân đội hai bên trong trận chiến đã nói lên sự ưu việt của đại bác Đức. Chỉ có một ít đơn vị quân Pháp là thoát được sang Bỉ, nơi họ bị giải giáp. Cuối cùng, đứng trước tình hình vô vọng, Napoléon quyết định đầu hàng.[4][6][11] Ông ta sai quân cắm cờ trắng trên nóc thành lũy Sedan, bất chấp sự phản kháng của tướng De Wimpffen. Hai bên tiến hành ngừng bắn vào tối hôm đó.[2]Các cuộc đàm phán về điều kiện đầu hàng của quân đội Pháp kéo dài tới ngày hôm sau, khi văn kiện đầu hàng được Wimpffen ký kết. Hoàng đế nước Pháp cùng 83.000 của mình bị bắt làm tù binh. Thắng lợi quyết định ở Sedan đã dọn đường cho quân đội Đức tiến đánh và bao vây Paris, nơi một chính phủ Cộng hòa vừa lên nắm quyền, vào ngày 19 tháng 9 năm 1870.[4]