Toán tài chính (
tiếng Anh: mathematical finance) là một ngành
toán học ứng dụng nghiên cứu
thị trường tài chính. Nói chung, tài chính toán học sẽ thừa kế và mở rộng các mô hình
toán học hay
con số mà không cần phải thiết lập một liên kết đến lý thuyết tài chính, bằng cách lấy giá cả thị trường quan sát như đầu vào. Tính thống nhất toán học là cần thiết, chứ không phải là tính phù hợp với lý thuyết kinh tế.Môn học này có nhiều liên hệ đến
tài chính kinh tế, nhưng nó hẹp hơn và
trừu tượng hơn. Ví dụ, một nhà kinh tế học tài chính có thể nghiên cứu lý do tại sao một
công ty có
giá cổ phiếu như thế, còn một nhà toán học tài chính thì sử dụng giá cổ phiếu cho sẵn, rồi dùng
giải tích thống kê để tìm giá trị cho
chứng khoán phái sinh của cổ phiếu.Vì vậy, ví dụ, trong khi một nhà kinh tế học tài chính có thể nghiên cứu các lý do cấu trúc tại sao một công ty có thể có một số
giá cổ phần nhất định, một nhà toán học tài chính có thể lấy giá cổ phần như một yếu tố đã cho, và cố gắng để sử dụng
tính toán ngẫu nhiên để có được giá trị tương ứng của các
phái sinh của
cổ phiếu (xem:
Định giá quyền chọn,
Mô hình hóa tài chính).
Định lý cơ bản của định giá không hưởng chênh lệch là một trong những định lý quan trọng trong tài chính toán học, trong khi phương trình và công thức
Black-Scholes nằm trong số những kết quả quan trọng.Tài chính toán học cũng trùng với rất nhiều lĩnh vực như
tài chính điện toán (cũng như kỹ nghệ tài chính). Môn học sau tập trung vào ứng dụng, trong khi môn học trước tập trung vào lập mô hình và phái sinh (xem:
phân tích định lượng), thường bởi sự giúp đỡ của các
mô hình tài sản ngẫu nhiên. Nói chung, có tồn tại hai nhánh riêng biệt của tài chính đòi hỏi các kỹ thuật định lượng tiên tiến: định giá các phái sinh trên một mặt, và quản lý
rủi ro -
danh mục đầu tư trên mặt khác.Nhiều viện đại học cung cấp các chương trình cấp độ và nghiên cứu trong tài chính toán học, xem
Thạc sĩ Tài chính toán học.