Tiên_nghiệm

Tiên nghiệm (chữ Hán: 先驗, tiếng Latin: a priori, tiếng Anh: transcendental (ism)) có nghĩa "trước kinh nghiệm". Trong nhiều cách sử dụng tại phương Tây hiện đại, thuật ngữ tiên nghiệm được cho là có nghĩa tri thức mệnh đề - loại tri thức có thể có được mà không cần hoặc "trước" kinh nghiệm. Nó thường được đối lập với tri thức hậu nghiệm với nghĩa "sau kinh nghiệm" - loại tri thức đòi hỏi kinh nghiệm.Toán họclogic thường được coi là các ngành khoa học tiên nghiệm. Các khẳng định, như "2 + 2 = 4" chẳng hạn, được coi là "tiên nghiệm", vì chúng là các tư tưởng xuất phát chỉ từ tư duy mà thôi.Các khoa học về tự nhiên và khoa học xã hội thường được coi là các ngành khoa học hậu nghiệm. Các câu như kiểu "Trời thường có màu xanh." có thể được coi là tri thức "hậu nghiệm".