Chiến thắng chiến lược là chiến thắng đem lại lợi thế lâu dài để giành
thắng lợi quyết định trong
chiến tranh, cũng như làm rối loạn khả năng của đối phương khi tiến cuộc chiến tranh. Thắng lợi chiến lược có tầm quan trọng thứ 2 trong chiến tranh, cao hơn
thắng lợi chiến thuật, và tạo tiền đề để giành thắng lợi quan trọng nhất là
thắng lợi quyết định – có ý nghĩa quyết định kết cục cuộc chiến.Để hiểu rõ vai trò của chiến thắng chiến lược thì cần hiểu rõ vai trò của
chiến lược quân sự trong chiến tranh. Là lĩnh vực
hoạt động thực tiễn,
chiến lược quân sự xác định đối tượng tác chiến, mục tiêu và nhiệm vụ chiến lược cho các lực lượng vũ trang và lực lượng khác, đề xuất và tổ chức thực hiện những biện pháp chuẩn bị đất nước và lực lượng vũ trang trong những điều kiện cụ thể của chiến tranh, lập kế hoạch tác chiến chiến lược, tổ chức và triển khai lực lượng vũ trang trên các chiến trường tác chiến, chỉ đạo tiến hành các hoạt động tác chiến chiến lược, các chiến cục và chiến dịch chiến lược... xuất phát từ đường lối chính trị, đường lối quân sự và phục vụ cho các đường lối đó. Những thành tựu của chiến lược quân sự được ban lãnh đạo chính trị và quân sự sử dụng khi xác định mục đích của chiến tranh và những phương thức để đạt tới các mục đích đó..Đối với các bộ phận hợp thành khác của
nghệ thuật quân sự (
nghệ thuật chiến dịch,
chiến thuật quân sự), chiến lược quân sự giữ vai trò chủ đạo. Do vậy, thắng lợi chiến lược là mục tiêu của tất cả các bên tham chiến trong mọi cuộc chiến, bởi nếu không có nó sẽ không thể giành thắng lợi chung cuộc. Trong nhiều trường hợp, các yếu tố
chiến thuật có thể được hi sinh (một bên chấp nhận thương vong cao) để phục vụ cho việc đạt được mục tiêu chiến lược (binh pháp phương Đông còn gọi đây là "Bỏ ít lấy nhiều, bỏ tốt lấy xe").Ví dụ, trong
Chiến tranh Liên minh thứ nhất, khi quân Đồng minh
Áo –
Phổ giao tranh với quân
Pháp Cách mạng trong
trận Valmy vào năm
1792, không bên nào đạt được thắng lợi ở cấp độ chiến thuật nhưng liên quân phải rút lui và chấm dứt cuộc xâm chiếm
Paris, mang lại một chiến thắng mang tính chiến lược cho
Quân đội Pháp.
[1] Thời
Nội chiến Hoa Kỳ, có thể kể đến
trận Shiloh (1862) nơi
quân đội Liên bang miền Bắc chịu thiệt hại rất nặng nhưng đã giành được thắng lợi chiến lược vang dội trước quân
Liên minh miền Nam.
[2] Hoặc, có thể kể đến
trận Antietam, nơi cả hai đoàn quân đều phải hứng chịu tổn thất hết sức nặng nề và trận chiến kết thúc bất phân thắng bại về mặt
chiến thuật. Tuy nhiên, sau trận đánh đẫm máu này, quân miền Nam phải triệt binh về
Virginia, do đó trận chiến đã trở thành một
thắng lợi chiến lược của quân miền Bắc, tạo điều kiện cho
Tổng thống Abraham Lincoln đọc
Tuyên ngôn Giải phóng Nô lệ vào năm
1862.
[3] Một trường hợp khác, trong
trận sông Marne lần thứ nhất giữa quân
Đức và quân Đồng minh Anh -
Pháp vào năm
1914 trong cuộc
Chiến tranh thế giới thứ nhất, cả hai bên đều bị tổn hại nghiêm trọng trong khi liên quân không thể nào diệt được quân Đức, nhưng quân Đức phải thoái binh và thủ đô Paris được cứu nguy, đánh dấu một thắng lợi chiến lược to lớn của liên quân.
[4] Hoặc cũng trong cuộc Đại chiến, lực lượng
Hải quân Anh và
Đức đã giao chiến trong
trận Jutland vào năm
1916. Dẫu cho Hải quân Đức đã gây tổn thất nặng nề cho Hải quân Anh và tuyên bố chiến thắng, Hải quân
Anh vẫn làm chủ
Biển Bắc và phong tỏa nước Đức, do đó đây là chiến thắng về mặt chiến lược của Hải quân Anh.
[5]