1 tháng 5 - Lễ Thánh Giuse Thợ (riêng
Giáo hội Công giáo Rôma)
Thánh Giuse (hay
Yuse từ tiếng Ý
Giuseppe, từ
tiếng Do Thái: יוֹסֵף "Yosef";
tiếng Hy Lạp:
Ἰωσήφ; từ
tiếng Anh:
Joseph,đôi khi cũng được gọi là
Thánh Giuse Thợ,
[3] hoặc
Thánh Cả Giuse,
[4] Giuse thành Nazareth hoặc
Giô-sép) là một vị
thánh của
Kitô giáo. Những ghi chép về Giuse xuất hiện đầu tiên trong các bản
Phúc Âm Luca và
Matthew (còn những văn bản ra đời sớm của
Phúc Âm như các thư
Sứ đồ Phaolô hay
Phúc Âm Máccô không đề cập đến người
chồng của
Maria). Tuy các thông tin đề cập trong hai sách trên không hoàn toàn thống nhất với nhau nhưng chúng cùng mô tả Giuse là chồng của Maria và cha về mặt pháp lý của
Giêsu. Theo Phúc Âm Luca, Giuse là người thuộc chi họ
Giuđa, hậu duệ đời thứ 40 của vua
David,
[5] sinh trú tại
Bêlem. Ông thuộc tầng lớp gia đình bình dân của xã hội thời đó.
[6] Ông đính hôn với
Maria - một thiếu nữ quê ở
Nazareth, cũng thuộc chi họ Giuđa.
[7]Tất cả các sách
Tân Ước đều không thuật lại một lời nói nào của Giuse mà chỉ nhắc đến những hành động được cho là thi hành lời của
Thiên Chúa phán qua
sứ thần.
[8] Đứng trước sự việc
Maria mang thai không phải bởi mình, Giuse đã không từ bỏ Maria và cái thai trong bụng bà mà ông muốn họ có một tư cách pháp lý theo luật Do Thái: "là con cháu
vua David đúng như lời
Thiên Chúa đã hứa từ thời
Cựu Ước".
[9] Ông Giuse cũng nhận lời phán truyền của
Thiên Chúa qua lời
thiên sứ để đưa Maria và Jesus rời xứ
Judea sang
Ai Cập nhằm tránh
cuộc thảm sát của vua Herode Đại đế. Sau đó cũng chính ông nghe lời của thiên sứ truyền báo để đưa gia đình trở về quê hương sau khi
Hêrôđê chết. Các sách
Phúc Âm không cho biết Giuse
qua đời vào thời điểm nào. Lần cuối cùng các văn bản này nhắc đến Giuse là khi ông
tìm được trẻ Giêsu tại
đền thờ Jerusalem, lúc đó
Giêsu đang luận bàn giáo lý với các nhà thông học
Do Thái giáo.
[10] Những chứng cứ gián tiếp cho thấy nhiều khả năng ông mất trước giai đoạn Giêsu hoạt động công khai.Tên Giuse ít được nhắc đến trong Kitô giáo thời sơ khai. Tuy vậy, vai trò của ông về sau ngày càng được đề cao. Ngày nay, tất cả các nhánh của Kitô giáo, bao gồm
Công giáo Rôma,
Chính Thống giáo Đông phương và
Anh giáo đều tôn kính Giuse. Ông là
Thánh bổn mạng của nhiều
quốc gia, vùng lãnh thổ, dòng tu, nam
giáo dân. Cùng với sự lớn mạnh của ngành thần học nghiên cứu về Đức Mẹ Maria (Thánh Mẫu học), ngành thần học nghiên cứu về Thánh Giuse (tiếng Anh: Josephology) cũng đã xuất hiện. Từ những năm
1950, có nhiều trung tâm nghiên cứu về ngành này đã được thành lập và phát triển.
[11]Thánh Giusê là
thánh quan thầy (thánh bảo hộ) của
Việt Nam.
Nhà thờ lớn Hà Nội được đặt theo tên ông.