Stephen William Hawking (
Stee-ven Haw-king;
8 tháng 1 năm
1942 -
14 tháng 3 năm
2018) là một nhà
vật lý lý thuyết,
vũ trụ học, tác giả viết sách khoa học thường thức
người Anh, nguyên Giám đốc Nghiên cứu tại
Trung tâm Vũ trụ học lý thuyết thuộc
Đại học Cambridge.
[3][4] Trong số những công trình khoa học quan trọng của ông, nổi bật nhất là sự hợp tác với
Roger Penrose về
lý thuyết kỳ dị hấp dẫn trong khuôn khổ
thuyết tương đối tổng quát, và tiên đoán lý thuyết
hố đen phát ra
bức xạ (tức
bức xạ Hawking). Hawking là người đầu tiên khởi đầu một nền vũ trụ học dựa trên sự thống nhất giữa
thuyết tương đối tổng quát và
cơ học lượng tử. Ông là người ủng hộ mạnh mẽ cách
diễn giải nhiều thế giới về
cơ học lượng tử.Ông nhận nhiều vinh dự khác nhau, trong đó có
Huân chương Tự do Tổng thống,
Giải Wolf, là thành viên của
Hội Nghệ thuật Hoàng gia và
Viện Hàn lâm Khoa học Giáo hoàng. Hawking đảm nhiệm vị trí
Giáo sư Toán học Lucas tại
Đại học Cambridge từ năm
1979 đến năm
2009. Năm 2002, Hawking được xếp đứng thứ 25 trong cuộc bình chọn
100 người Anh vĩ đại nhất của
BBC.Hawking cũng nổi tiếng với việc viết những cuốn sách phổ biến khoa học trong đó ông thảo luận lý thuyết của ông cũng như
vũ trụ học nói chung; cuốn
Lược sử thời gian đứng trong danh sách bán chạy nhất của
Sunday Times trong thời gian kỷ lục: 237 tuần.
[5]Stephen Hawking mắc chứng bệnh
xơ cứng teo cơ (ALS) từ năm 21 tuổi, khiến ông phải sống trong trạng thái
liệt toàn thân và phải ngồi xe lăn trong phần lớn cuộc đời còn lại của mình. Căn bệnh cũng lấy đi của ông khả năng nói chuyện, buộc ông phải giao tiếp thông qua một thiết bị tạo giọng nói được gắn trực tiếp vào chiếc xe lăn của ông.
[6][7] Mặc dù được chẩn đoán rằng căn bệnh ALS sẽ khiến ông chỉ sống thêm được vài năm, Stephen Hawking đã kéo dài sự sống của mình cho đến tận khi ông từ trần vào ngày 14 tháng 3 năm
2018, hưởng thọ 76 tuổi.