Quyền_hành

Quyền hành, quyền hạn hay thẩm quyền là quyền thực thi quyền lực, có thể được chính quyền hóa do một nhà nước và được thực thi bằng cách phán xét, bổ nhiệm các nhân viên điều hành của chính phủ, hoặc đại diện của giáo hội hoặc linh mục của một vị thần hoặc các vị thần khác. Quyền hạn, theo nghĩa "ủy quyền", cũng có thể có nghĩa là quyền hoàn thành một hành động hoặc thực hiện một đơn đặt hàng.Trong chính phủ, quyền hành thường được sử dụng thay thế cho nhau với quyền lực. Tuy nhiên, ý nghĩa của chúng khác nhau: trong khi quyền lực là khả năng ra lệnh hoặc hoàn thành mục tiêu hoặc gây ảnh hưởng đến người khác, thì quyền hành/thẩm quyền đề cập đến một yêu sách về tính hợp pháp, sự biện minh và quyền thực thi quyền lực đó. Ví dụ, trong khi một đám đông có thể có quyền trừng phạt một tên tội phạm bằng cách đánh đập hoặc xử tội tại chỗ, thì luật pháp chỉ ra rằng chỉ có một tòa án của pháp luật mới có thẩm quyền xác định và đưa ra một tội phạm để trừng phạt. Theo nghĩa này, thẩm quyền là vấn đề không chỉ là khả năng hay quyền lực để đưa ra quyết định, mà còn là quyền đưa ra các quyết định này và thực thi chúng với quyền lực tương xứng. Thẩm quyền phù hợp là cơ sở của chính phủ tốt trong quan niệm của chính phủ cộng hòa, nơi tìm thấy nhiều nguồn gốc lý thuyết của nó ở La Mã cổ đại.