Quark
Quark

Quark

Quark (phát âm /ˈkwɔrk/ hay /ˈkwɑrk/) (tiếng Việt đọc là Quắc) là một loại hạt cơ bản sơ cấp và là một thành phần cơ bản của vật chất. Các quark kết hợp với nhau tạo nên các hạt tổ hợp còn gọi là các hadron, với những hạt ổn định nhất là protonneutron – những hạt thành phần của hạt nhân nguyên tử.[8] Do một hiệu ứng gọi là sự giam hãm màu, các quark không bao giờ được tìm thấy đứng riêng rẽ; chúng chỉ có thể tìm thấy bên trong các hadron.[9][10] Với lý do này, rất nhiều điều về các quark được biết đến đã được dẫn ra từ các hadron chúng tổ hợp lên.Có sáu loại quark, còn được biết đến là hương: lên (u), xuống (d), duyên (c), lạ (s), đỉnh (t), và đáy (b).[11] Các quark lên (u) và quark xuống (d) có khối lượng nhỏ nhất trong các quark. Các quark nặng hơn nhanh chóng biến đổi sang các quark u và d thông qua một quá trình phân rã hạt: sự biến đổi từ một trạng thái khối lượng cao hơn sang trạng thái khối lượng thấp hơn. Vì điều này, các quark u và d nói chung là ổn định và thường gặp nhất trong vũ trụ, trong khi các quark duyên (c), lạ (s), đỉnh (t), và đáy (b) chỉ có thể được tạo ra trong va chạm năng lượng cao (như trong các tia vũ trụ và trong các máy gia tốc hạt).Các quark có rất nhiều tính chất nội tại, bao gồm điện tích, màu tích (color charge), spin, và khối lượng. Các quark là những hạt cơ bản duy nhất trong mô hình chuẩn của vật lý hạt đều tham gia vào bốn tương tác cơ bản (điện từ, hấp dẫn, mạnh, và yếu), cũng như là các hạt cơ bản có điện tích không phải là một số nguyên lần của điện tích nguyên tố. Đối với mỗi vị quark có tương ứng với một loại phản hạt, gọi là phản quark, mà chỉ khác với các quark ở một số tính chất có độ lớn bằng nhau nhưng ngược dấu.Mô hình quark đã được các nhà vật lý Murray Gell-MannGeorge Zweig đề xuất độc lập nhau năm 1964.[1] Các quark được đưa ra như là một phần trong biểu đồ sắp xếp cho các hadron, và có rất ít chứng cứ về sự tồn tại của chúng cho đến tận năm 1968.[4][12] Cả sáu quark đều đã được quan sát trong các máy gia tốc thực nghiệm; quark cuối cùng được khám phá là quark đỉnh (t) được quan sát tại Fermilab năm 1995.[1]

Quark

Loại hạt Fermion
Spin 1⁄2
Số loại 6 (lên, xuống, duyên, lạ, đỉnh, và đáy)
Màu tích
Phản hạt Phản quark
Nhóm Hạt sơ cấp
Cấu trúc Hạt sơ cấp
Khối lượng #Khối lượng
Lý thuyết
Điện tích +2⁄3 e, −1⁄3 e
Tương tác cơ bản Điện từ, hấp dẫn, mạnh, yếu
Ký hiệu q
Thực nghiệm
Thế hệ 1, 2, 3
Hạt Quark

Tài liệu tham khảo

WikiPedia: Quark http://books.google.ca/books?id=K7z2oUBzB_wC&sourc... http://cds.cern.ch/record/570209/files/cern-th-412... http://www.britannica.com/EBchecked/topic/486191 http://www.britannica.com/EBchecked/topic/486323 http://books.google.com/books?id=eyPfgGGTfGgC&pg=P... http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/hbase/Forces/... http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/hbase/Particl... http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/hbase/Particl... http://hyperphysics.phy-astr.gsu.edu/hbase/Particl... http://www.slac.stanford.edu/pubs/beamline/25/3/25...