Nguyên lý Huygens-Fresnel (đặt theo tên của
nhà vật lý người
Hà Lan Christiaan Huygens, và người
Pháp Augustin-Jean Fresnel), ban đầu được đưa ra trong
lý thuyết sóng ánh sáng Huygens, giải thích sự lan truyền của
ánh sáng như các
sóng, nay được ứng dụng trong tính toán về lan truyền của sóng nói chung.Về cơ bản, nguyên lý này cho rằng mỗi điểm nằm trên đầu sóng là nguồn cho các sóng thứ cấp mới; và sự lan truyền của toàn bộ là tổng của các sóng thứ cấp đến từ mọi điểm trong môi trường mà sóng đã đi qua. Cách tiếp cận này cho phép giải thích nhiều hiện tượng quang học và hiện tượng sóng nói chung, như hiện tượng
nhiễu xạ.Khi mới ra đời vào
thế kỷ 17, nguyên lý Huygens đã thành công trong việc giải thích hàng loạt hiện tượng quang học từ
khúc xạ,
phản xạ đến
nhiễu xạ và
giao thoa, dù cho, dưới ảnh hưởng của
Isaac Newton, lý thuyết này không được quảng bá bằng
lý thuyết hạt ánh sáng của Newton. Sau này nguyên lý Huygens được cho thấy là phù hợp với các lý thuyết vật lý khác về tính chất sóng của vật chất. Ví dụ trong
lý thuyết trường lượng tử, biên độ sóng của một sóng-hạt tại một điểm (tỷ lệ với mật độ xác suất tìm thấy hạt đó) bằng tổng biên độ của các hàm sóng tích phân theo mọi đường lan truyền của nó từ nguồn tới điểm đã cho.