Nam tiến là thuật ngữ chỉ sự mở rộng
lãnh thổ của
người Việt về
phương nam trong
lịch sử Việt Nam.
Thời kỳ đầu mới giành được độc lập tự chủ, lãnh thổ
Đại Việt bao gồm khu vực
đồng bằng châu thổ sông Hồng, các đồng bằng nhỏ ven biển
Bắc Trung Bộ.
Sông Gianh là cực nam của đất nước.Hành trình Nam tiến kéo dài gần 700 năm, nâng
diện tích lãnh thổ từ ban đầu
độc lập đến khi hoàn thành lên 3 lần, từ
thế kỷ 11 đến giữa
thế kỷ 18, lãnh thổ
Việt Nam về cơ bản được hình thành và tồn tại như hiện nay.Sau khi
di dân đến mũi đất cực nam (
mũi Cà Mau), tiếp cận vùng biển phía nam, quá trình Nam tiến hoàn tất,
người Việt bắt đầu đẩy mạnh mở rộng lãnh thổ sang hướng tây – nam (vào nội địa
Campuchia).Nam tiến chỉ là một phần trong quá trình mở rộng lãnh thổ ra bên ngoài của người Việt, đã có sự mở rộng sang các hướng khác: phía tây bắc (sang
Lào), phía đông (các quần đảo lớn trong
biển Đông),... Tuy vậy, Nam tiến vẫn là phần mở rộng quan trọng nhất vì tích hợp nhiều đất đai cho Đại Việt hơn hẳn.Sự mở rộng lãnh thổ của người Việt dưới thời
Minh Mạng (
nhà Nguyễn) là nỗ lực đẩy mạnh bành trướng sang phía Tây nhưng vấp phải phản ứng tranh chấp quyết liệt với
Nhà nước Xiêm La và chỉ dừng hẳn khi
Pháp xâm lược Việt Nam.