Mạc phủ Tokugawa (
Tiếng Nhật: 徳川幕府, Tokugawa bakufu;
Hán Việt: Đức Xuyên Mạc phủ), hay còn gọi là
Mạc phủ Edo (江戸幕府, Giang Hộ Mạc phủ), là chính quyền
Mạc phủ ở
Nhật Bản do
Tokugawa Ieyasu thành lập và trị vì trong thời kỳ từ năm
1603 cho đến năm
1868 bởi các
Chinh di Đại tướng quân nhà Tokugawa. Thời kỳ này còn gọi là
Thời kỳ Edo (江戸時代; Giang Hộ thời đại), lấy từ tên nơi đóng bản doanh của mạc phủ là
Thành Edo, nay là
Hoàng cung.Sau
thời kỳ Sengoku, chính quyền trung ương đã được tái lập phần lớn là nhờ công của
Oda Nobunaga và
Toyotomi Hideyoshi trong
thời kỳ Azuchi-Momoyama. Sau
trận Sekigahara năm
1600, chính quyền trung ương rơi vào tay
Tokugawa Ieyasu, ông đã hoàn thành được đại nghiệp và được ban tước hiệu "Chinh di Đại tướng quân" vào năm 1603. Để trở thành Tướng quân, theo truyền thống phải là hậu duệ của
gia tộc Minamoto.Thời kỳ Tokugawa, không giống các Mạc phủ trước đó, được cho là lấy nền tảng từ hệ thống đẳng cấp cha truyền con nối nghiêm ngặt ban đầu do
Toyotomi Hideyoshi thiết lập. Tầng lớp chiến binh
samurai (sĩ) là tầng lớp cao quý nhất, tiếp theo là nông dân (nông), thợ thủ công (công) và thương nhân (thương). Bản chất cứng nhắc của hệ thống đẳng cấp đã tạo ra trở lực đáng kể cho thời kỳ này.
Thuế đối với nông dân luôn được giữ ở một mức cố định mà không tính tới
lạm phát hay việc thay đổi
tỷ giá tiền tệ. Kết quả là, tổng số thuế mà các samurai chúa đất thu được ngày càng giảm sút. Điều này cũng dẫn đến sự hàng loạt cuộc đối đầu giữa quý tộc và các samurai nghèo đói với những người nông dân giàu có, từ các cuộc va chạm lẻ tẻ ở địa phương đến những cuộc nổi loạn lớn. Tuy vậy, không có cuộc nổi dậy nào đủ mạnh để có thể thách thức thể chế đã được thiết lập, cho đến khi ngoại binh xuất hiện.Cho đến cuối thế kỷ 19, liên minh giữa vài
lãnh chúa đại danh hùng mạnh với vị
Thiên hoàng trên danh nghĩa cuối cùng đã lật đổ được Mạc phủ sau
chiến tranh Mậu Thìn, với đỉnh cao là cuộc
Minh Trị Duy Tân. Mạc phủ Tokugawa chính thức chấm dứt năm 1868, với sự thoái vị của Tướng quân thứ 15 của nhà Tokugawa,
Tokugawa Yoshinobu và "sự khôi phục" của Hoàng quyền (Ōsei fukko).