Monogatari (物語 (vật ngữ), Monogatari?) là một dạng văn học trong văn học Nhật Bản truyền thống, một câu chuyện tường thuật dạng văn xuôi kéo dài có thể so sánh với sử thi. Monogatari được gắn chặt với các khía cạnh của truyền thống truyền miệng, và hầu hết luôn đề cập đến một câu chuyện hư cấu hoặc được tiểu thuyết hoá, kể cả khi kể lại một sự kiện lịch sử. Nhiều trong số những tác phẩm hay nhất của văn học tiểu thuyết Nhật Bản, như Truyện kể Genji và Truyện kể về nhà Heike được sáng tác ở dạng monogatari này.Dạng văn học này trở nên nổi trội trong khoảng thế kỷ thứ 9 tới thế kỷ thứ 15, và đạt đến đỉnh cao trong khoảng thế kỷ thứ 10 và 11. Theo sách Fūyō Wakashū (1271), ít nhất 198 cuốn monogatari đã tồn tại cho tới thế kỷ 13. Trong số này, khoảng bốn mươi tác phẩm vẫn còn tồn tại.