Mary I của Anh (
tiếng Anh: Mary I of England;
tiếng Pháp: Marie Ire d'Angleterre;
18 tháng 2,
1516 –
17 tháng 11,
1558), được biết đến là
Nữ vương của
nước Anh và
Ireland từ
tháng 7,
1553 cho đến khi qua đời. Bởi vì những hành động thẳng tay đàn áp những người
Tin lành trong thời kỳ mà bà trị vì, những người chống đối gọi bà là
Mary khát máu (Bloody Mary). Trong lịch sử quân chủ nước Anh, nếu không tính
Hoàng hậu Matilda và Lady
Jane Grey chưa chính thức hoặc gây tranh cãi về tính hợp pháp, thì Mary được xem là vị Nữ vương đầu tiên chính thức nhận ngai vị trị vì lãnh thổ Anh. Một người cháu của
Quân chủ Công giáo, Mary là con gái cả của Quốc vương
Henry VIII, nằm trong danh sách kế vị chính thống. Nhưng khi cha bà hủy hôn với mẹ bà,
Catherine xứ Aragon để cưới
Anne Boleyn, Mary bị xem là con bất hợp pháp bà bị tước đi khả năng thừa kế Vương vị của cha. Sau khi xử tử Anne Boleyn và cưới
Jane Seymour, nhà vua có người con trai tên Edward do Jane sinh ra, về cơ bản Mary hoàn toàn không còn khả năng kế vị, cùng với em gái
Elizabeth Tudor. Năm
1547, em trai của Mary là Edward lên ngôi, tức
Edward VI của Anh. Tuy vậy, nhà vua có sức khỏe không được tốt và không có khả năng sinh được người kế vị, quyền kế vị đột nhiên trở về tay của Mary sau
Đạo luật kế vị thứ 3 vào năm
1543, một đạo luật mà vua cha Henry VIII đã thông qua trước khi qua đời, công nhận khả năng thừa kế của Mary và Elizabeth chỉ sau Edward.Năm
1553, khi lâm trọng bênh, Edward cố dời bỏ tên Mary khỏi danh sách kế vị do dị biệt tôn giáo giữa hai chị em, vì Mary sùng theo
Công giáo La Mã còn Edward theo phái
Kháng Cách. Sau khi Edward qua đời, theo di chiếu của Edward thì Lady
Jane Grey được tuyên xưng là Nữ vương. Với tình thế như vậy, Mary liền chiêu tập binh mã trong vùng
East Anglia để truất phế Jane Grey và lên ngôi Nữ vương một cách chính thống, và dù không cần thiết nhưng sau đó Jane Grey cũng bị hành quyết để củng cố quyền cai trị của Mary trên ngai vàng nước Anh. Năm
1554, Mary kết hôn với
Philip II của Tây Ban Nha, do đó bà trở thành kiêm nhiệm tước hiệu
Vương hậu của
Vương quốc Tây Ban Nha cùng các lãnh thổ khác, sau khi chồng bà đăng quang năm
1556.Là vị quân chủ thứ tư của
Nhà Tudor, Mary được nhớ đến vì việc khôi phục sự ảnh hưởng của
Công giáo Roma tại
nước Anh, đã bị đứt gãy vì cuộc hôn nhân giữa Henry VIII và Anne Boleyn. Trong suốt 5 năm trị vì, Mary ra sức càn quét những người theo
Kháng Cách mà người ta gọi đó là
Thời kỳ khủng bố triều đại Mary (Marian Persecution). Sau khi qua đời năm
1558, cục diện lại xoay chuyển lần nữa bởi người em gái cùng cha khác mẹ theo phái Kháng Cách,
Elizabeth I của Anh.