Mafia: The City of Lost Heaven (còn gọi là Mafia, Mafia I để phân biệt với
bản II[2] phát hành tháng 8/2010) là tên một loại
game bắn súng hành động tự do góc nhìn người thứ ba được phát hành vào năm
2002 trên hệ
máy tính cá nhân(
PC). Game được phát triển bởi hãng
Czech-Illusion Softworks và phát hành bởi hãng Gathering of Developers. Mafia cho phép người chơi nhập vai một nhân vật có tên là Tommy (ban đầu là một lái xe
taxi, về sau trở thành tay sai cho một trùm
mafia) tham gia các tổ chức tội phạm để trừ khử lẫn nhau, toàn bộ game nói về một vụ bê bối tiền bạc giữa ông trùm băng Salieri(Don Ennio Salieri) và các thành viên trong băng. Gần cuối game, Sam(một người bạn của Tommy) đã giết chết Paulie(cũng là một người bạn của Tommy) bằng một khẩu súng thục trong khi Paulie đang cư trú tại nhà riêng. Game khép lại với một kết cục bi thảm (sad-ending) cho Tommy, đó chính là bị bắn chết bởi hai đàn em còn sót lại của Don Salieri là Joe Barbaro và Vito Scalleta (nhân vật chính của phần II), đoạn kết game chính là lời tâm sự của Tommy về những lỗi lầm mà anh đã làm lúc trước.Mafia là một sự kết hợp tuyệt vời giữa những pha hành động nghẹt thở, những tình huống bất ngờ và cốt truyện li kì, hấp dẫn. Vì là game bắn súng nên Mafia sở hữu rất nhiều loại
xe nhằm phục vụ cho những chuyến đi xa của nhân vật chính Tommy hoặc những pha rượt đuổi bằng xe trên đường. Những chủng loại súng vào những năm
1930 cũng được game thể hiện đầy đủ. Phần lồng tiếng của game được đánh giá là rất xuất sắc, thể hiện đầy đủ những bản chất của từng con người trong game. Những hiệu ứng nổ, lủng lốp, bắn
súng… được thể hiện rất xuất sắc bằng engine đồ họa LS3D độc quyền của hãng
Illusion Softworks. Ngoài ra người chơi sẽ được thưởng thức vô số các bản
nhạc Jazz tưởng chừng là tẻ nhạt nhưng vẫn mang lại được nhịp điệu cho game, dàn diễn viên lồng tiếng cho game cũng đã từng tham gia chương trình The Sopranos (một chương trình được trình chiếu trên kênh
HBO - cũng nói về tội phạm mafia) nó thể hiện rất tốt phần lồng tiếng nhân vật, mang lại cho game một nét riêng, khác hẳn với các loại game thời bấy giờ. Có thể nói Mafia là một kiệt tác đậm đà nghệ thuật về game
[3].Giống như
GTA, Mafia có chế độ Free Ride, trong chế độ này người chơi có thể tự do tung hoành khắp thành phố Lost Heaven mà không bị gò bó vào bất cứ nhiệm vụ nào.Khi chơi chế độ Free Ride, người chơi sẽ giết các tên mafia đi trên đường thu được tiền(thu được 500 đô-la mỗi lần bắn chết một tên) và phải cảnh giác "cớm", vì khi giết người trước mặt cảnh sát, người chơi sẽ bị bắt hoặc phạt tiền. Chế độ Free Ride Extreme mở ra cho người chơi thêm một vài nhiệm vụ nhỏ để thực hiện.Sau khi phát hành, Mafia nhận được rất nhiều lời khen ngợi từ các nhà phê bình và chấm điểm game. Tính đến ngày 12/3/2008, Mafia đã bán được hơn 2 triệu đĩa do
Take-Two Interactive thu
[4][5].Game đạt điểm 9.3 trên 10
[6] và được đánh giá là một trong những tượng đài game hành động vào thời điểm bấy giờ.