Khang_Hi
Khang_Hi

Khang_Hi

Thanh Thánh Tổ (chữ Hán: 清聖祖; 4 tháng 5 năm 165420 tháng 12 năm 1722), Hãn hiệu Ân Hách A Mộc Cổ Lãng hãn (恩赫阿木古朗汗), Tây Tạng tôn vị Văn Thù Hoàng đế (文殊皇帝), là vị Hoàng đế thứ tư của nhà Thanh [1][2] và là Hoàng đế nhà Thanh thứ hai trị vì toàn cõi Trung Quốc, từ năm 1661 đến khi qua đời vào năm 1722, tổng cộng là 61 năm. Ông có niên hiệuKhang Hi (康熙), nên thường được gọi là Khang Hi Đế (康熙帝).Trong lịch sử triều Thanh, Khang Hi Đế được đánh giá là vị Hoàng đế tài ba lỗi lạc bậc nhất, là người đã thiết lập sự thịnh trị dài trên 130 năm của nhà Thanh sau một loạt chiến tranh và những chính sách tích cực khiến dòng họ Ái Tân Giác La ngồi vững vị trí Hoàng đế ở Trung nguyên. Ông được đánh giá là một trong những vị Hoàng đế vĩ đại nhất trong lịch sử Trung Quốc và được xưng tụng là Khang Hi Đại đế. Dưới thời cai trị của ông, Đế quốc Thanh đã hoàn thành thống nhất và kiểm soát toàn bộ lãnh thổ Trung Hoa, Mãn Châu, Đài Loan, nhiều phần của vùng Cận Đông nước Nga, bảo hộ Mông CổTriều Tiên.Vào thời kỳ cuối, con trai lớn của ông là Dận Nhưng liên tục gặp vấn đề về nhân cách, đã hai lần bị phế ngôi Thái tử cùng một lần phục vị. Chính điều này đã khiến các hoàng tử khác bước vào trường kỳ phấn đấu đoạt chức Thái tử, hòng kế thừa Hoàng vị do cha mình để lại. Cuộc tranh đấu này thường được gọi là Cửu tử đoạt đích (九子夺嫡) và phần thắng thuộc về con trai thứ tư của ông, Ung Chính Đế. Tuy nhiên, việc Khang Hi Đế băng hà tại Sướng Xuân viên và việc Ung Chính Đế thừa di mệnh lên ngôi đến nay vẫn còn gây tranh cãi. Liệu Khang Hi Đế có thực sự truyền ngôi cho người con thứ 4 là Ung Chính Đế, hay chính vị Hoàng đế này đã sửa di chiếu để đoạt ngôi, đến nay vẫn chưa có lời giải đáp. Tuy nhiên, Ung Chính Đế sau khi lên ngôi đã chứng minh được mình là một Hoàng đế tài giỏi và siêng năng, đã kế tục và duy trì sự cường thịnh của Đế quốc Đại Thanh, do vậy vấn đề chính thống của ông dần trở thành một câu chuyện bên lề để đưa ra bàn luận mà thôi.Khang Hi là Hoàng đế ngồi trên ngai vàng lâu nhất trong lịch sử Trung Quốc (61 năm) và là một trong những nhà cai trị tại vị lâu nhất trong lịch sử thế giới. Thời gian tại vị của ông được xem là mở đầu của Khang Càn thịnh thế (康乾盛世) kéo dài hơn 100 năm. Cháu nội của ông, Càn Long Đế rất ngưỡng mộ ông, do đó không dám vượt quá số năm trị vì của ông, mà thực hiện việc thiện nhượng.

Khang_Hi

Thân mẫu Hiếu Khang Chương Hoàng hậu
Kế nhiệm Thanh Thế Tông
Tên thậtNiên hiệuThụy hiệuMiếu hiệu
Tên thật
Ái Tân Giác La Huyền Diệp
(爱新觉罗玄燁)
Niên hiệu
Khang Hi (康熙)
Thụy hiệu
Hợp Thiên Hoằng Vận Văn Vũ Duệ Triết Cung Kiệm Khoan Du Hiếu Kính Thành Tín Trung Hòa Công Đức Đại Thành Nhân Hoàng đế
(合天弘運文武睿哲恭儉寬裕孝敬誠信中和功德大成仁皇帝)
Miếu hiệu
Thánh Tổ (聖祖)
Tiền nhiệm Thanh Thế Tổ
Thê thiếp Hiếu Thành Nhân Hoàng hậu
Hiếu Chiêu Nhân Hoàng hậu
Hiếu Ý Nhân Hoàng hậu
Hiếu Cung Nhân Hoàng hậu
Triều đại Nhà Thanh
Đăng quang 1662
Hậu duệHậu duệ
Hậu duệ
Xem văn bản
Trị vì 7 tháng 2 năm 166120 tháng 12 năm 1722 (&0000000000000061.00000061 năm, &0000000000000316.000000316 ngày)
Sinh (1654-05-04)4 tháng 5, 1654
Cảnh Nhân cung, Tử Cấm Thành, Bắc Kinh
Mất 20 tháng 12, 1722(1722-12-20) (68 tuổi)
Sướng Xuân viên, Thuận Thiên phủ, Đại Thanh
An táng Cảnh lăng (景陵), Đông Thanh Mộ
Thân phụ Thanh Thế Tổ