Huân chương Lao động là một loại huân chương của Nhà nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa (nay là Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam) dùng để ghi nhận các công lao đóng góp vào công cuộc xây dựng đất nước đã được Đảng Cộng sản Việt Nam, nhà nước và nhân dân Việt Nam chứng nhận.Huân chương được đặt ra lần đầu theo Sắc lệnh số 65B/SL ngày 1 tháng 5 năm 1950 của Chủ tịch nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Luật Thi đua - Khen thưởng (ban hành ngày 26 tháng 11 năm 2003) quy định: Huân chương Lao động để tặng hoặc truy tặng cho cá nhân, tặng cho tập thể có thành tích xuất sắc trong lao động, sáng tạo, xây dựng Tổ quốc. Huân chương Lao động có 3 hạng được phân biệt bằng số sao đính trên dải và cuống huân chương: hạng Nhất có 3 sao, hạng Nhì có 2 sao, hạng Ba có 1 sao. Thẩm quyền tặng, truy tặng Huân chương Lao động do Chủ tịch nước quyết định.