Henry Alfred Kissinger (
/ˈkɪsɪndʒər/;
[1] (tên khai sinh:
Heinz Alfred Kissinger; sinh ngày
27 tháng 5 năm
1923) là một nhà chính trị
người Mỹ gốc Do Thái. Là người tị nạn Do Thái chạy trốn khỏi
Đức Quốc xã cùng gia đình vào năm 1938, ông trở thành Cố vấn An ninh Quốc gia năm 1969 và Ngoại trưởng Hoa Kỳ năm 1973. Ông từng giữ chức
cố vấn an ninh quốc gia Hoa Kỳ và sau đó kiêm luôn chức
Bộ trưởng Ngoại giao dưới thời tổng thống
Richard Nixon và
Gerald Ford. Với
thỏa thuận ngừng bắn tại Việt Nam (mặc dù không thành công), Kissinger giành
giải Nobel Hòa bình năm 1973 gây nhiều tranh cãi (hai thành viên trong hội đồng trao giải đã từ chức để phản đối)
[2].Là người đề xuất chính sách "
Realpolitik", Kissinger đóng một vai trò then chốt trong chính sách đối ngoại của Hoa Kỳ giai đoạn 1969 - 1977. Trong suốt thời gian này, ông mở ra chính sách
détente với
Liên Xô nhằm giải tỏa bớt mối quan hệ căng thẳng giữa Mỹ và
Liên Xô, nối lại quan hệ giữa Mỹ và
Trung Quốc, đàm phán tại
Hiệp định Paris, kết thúc sự có mặt của Mỹ tại
Chiến tranh Việt Nam. Chính sách Realpolitik của Kissinger dẫn đến các chính sách gây tranh cãi như việc hỗ trợ của Hoa Kỳ cho
Pakistan, mặc dù chính quyền này đã có hành động
diệt chủng trong chiến tranh với
Bangladesh.
[3]Ông là người sáng lập và chủ tịch của
Kissinger Associates, một công ty tư vấn quốc tế. Kissinger cũng đã viết hơn mười cuốn sách về
chính trị và
quan hệ quốc tế.Những đánh giá về Henry Kissinger có sự khác biệt rất lớn. Nhiều học giả đã xếp Kissinger là Ngoại trưởng Mỹ có tầm ảnh hưởng nhất kể từ năm 1965,
[4] trong khi các nhà
hoạt động nhân quyền và các
luật sư đã tìm cách truy tố ông về cáo buộc gây
tội ác chiến tranh.
[5][6]Theo một khảo sát năm 2014 của tạp chí
Foreign Policy, 32,21% "học giả quan hệ quốc tế hàng đầu của Mỹ" đã coi Henry Kissinger là Ngoại trưởng Hoa Kỳ có ảnh hưởng nhất kể từ năm 1965.