Cộng hoà Hợp tác Guyana
Guyana (phát âm tiếng Anh là [gaɪˈa.na]; thỉnh thoảng được
Anh hoá thành [gaɪ'æ.nə] hay [giˈɑ.nə],
Tiếng Việt: Guy-a-na
[5]), tên chính thức
Cộng hoà Hợp tác Guyana[5], là
quốc gia duy nhất thuộc
Khối thịnh vượng chung Anh nằm trên lục địa
Nam Mỹ. Nước này ở phía bắc
xích đạo trong vùng
nhiệt đới và nằm trên
Đại Tây Dương. Guyana có biên giới phía đông với
Suriname, phía nam và tây nam với
Brasil và phía tây với
Venezuela. Đây là nước nhỏ thứ ba trên
lục địa Nam Mỹ với kích thước xấp xỉ
Anh Quốc. Guyana là nước duy nhất tại Nam Mỹ có ngôn ngữ chính thức là
tiếng Anh và là một trong hai nước còn lại trên lục địa châu Mỹ vẫn áp dụng
giao thông bên trái.Guyana là một từ
Amerindian có nghĩa "Vùng đất nhiều nước". Nước này có đặc trưng bởi những khu rừng nhiệt đới rộng lớn bị chia cắt bởi nhiều con sông, lạch và thác nước, nổi tiếng nhất là
Thác Kaieteur trên
Sông Potaro. Các
tepui của Guyana nổi tiếng là cảm hứng của tiểu thuyết
Thế giới đã mất năm
1912 của
Arthur Conan Doyle. Nước này có một xã hội đa dạng, đa văn hoá với sự
đa dạng sinh thái cao, loại rượu rum nổi tiếng, kiến trúc thuộc địa Anh và
đường Demerara. Guyana cũng nổi tiếng thế giới vì là địa điểm xảy ra cuộc
Thảm sát Jonestown.Dù là một phần của Nam Mỹ, Guyana là một nước kiểu Anh hơn
Mỹ Latinh và có một số tương đồng văn hoá với nhiều vùng
Tây Ấn. Ngoài tiếng Anh, các ngôn ngữ Guyana gồm
Creole, Hindustani, Akawaio,
Wai-Wai,
Arawak và
Macushi. Đa số dân có tổ tiên người Á hay Ấn Độ (được gọi là Đông Ấn) số người da đen gốc Phi (Afro-Guyanese) chiếm khoảng một phần ba dân số. Một lượng lớn dân số đa chủng tộc và cũng có một số lượng nhỏ người Amerindian.Guyana hiện đang trong một cuộc
tranh chấp biên giới với cả
Suriname, tuyên bố chủ quyền vùng đất phía đông
Sông Corentyne ở phía đông nam Guyana, và
Venezuela cho rằng vùng đất phía tây
Sông Essequibo là một phần của
Guayana Esequiba.