Giáo dục (
tiếng Anh: education) theo nghĩa chung là hình thức học tập theo đó
kiến thức,
kỹ năng, và
thói quen của một nhóm người được trao truyền từ
thế hệ này sang thế hệ khác thông qua giảng dạy,
đào tạo, hay
nghiên cứu. Giáo dục thường diễn ra dưới sự hướng dẫn của người khác, nhưng cũng có thể thông qua tự học.
[1] Bất cứ
trải nghiệm nào có ảnh hưởng đáng kể lên cách mà người ta suy nghĩ, cảm nhận, hay hành động đều có thể được xem là có tính giáo dục. Giáo dục thường được chia thành các giai đoạn như
giáo dục tuổi ấu thơ,
giáo dục tiểu học,
giáo dục trung học, và
giáo dục đại học.Về mặt
từ nguyên, "education" trong
tiếng Anh có gốc
La-tinh ēducātiō ("nuôi dưỡng, nuôi dạy") gồm ēdūcō ("tôi giáo dục, tôi đào tạo"), liên quan đến từ đồng âm ēdūcō ("tôi tiến tới, tôi lấy ra; tôi đứng dậy").
[2] Trong
tiếng Việt, "giáo" có nghĩa là dạy, "dục" có nghĩa là nuôi (không dùng một mình); "giáo dục" là "dạy dỗ gây nuôi đủ cả trí-dục, đức-dục, thể-dục."
[3]Tại
Việt Nam, một
định nghĩa khác về giáo dục được Giáo sư
Hồ Ngọc Đại đưa ra như sau: Giáo dục là một quá trình mà trong đó
kiến thức,
kỹ năng và
kinh nghiệm của một người hay một nhóm người này được truyền tải một cách
tự nhiên mà không hề áp đặt sang một người hay một nhóm người khác thông qua giảng dạy,
đào tạo hay
nghiên cứu để từ đó tìm ra, khuyến khích, định hướng và hỗ trợ mỗi cá nhân phát huy tối đa được ưu điểm và
sở thích của bản thân khiến họ trở thành chính mình, qua đó đóng góp được tối đa năng lực cho
xã hội trong khi vẫn thỏa mãn được quan điểm,
sở thích và thế mạnh của bản thân.Quyền giáo dục được nhiều
chính phủ thừa nhận. Ở cấp độ toàn cầu, Điều 13 của
Công ước Quốc tế về các Quyền Kinh tế, Xã hội và Văn hóa (1966) của
Liên Hiệp Quốc công nhận quyền giáo dục của tất cả mọi người.
[4] Mặc dù ở hầu hết các nước, giáo dục có tính chất bắt buộc cho đến một độ tuổi nhất định, việc đến trường thường không bắt buộc; một số ít các bậc cha mẹ chọn cho con cái học ở nhà, học trực tuyến, hay những hình thức tương tự.