Giá trị trao đổi là một quan hệ tỷ lệ về lượng giữa những
giá trị sử dụng của các
hàng hóa khác nhau có thể trao đổi cho nhau. Đây là một trong những khái niệm cơ bản của
kinh tế chính trị, đặc biệt là
kinh tế chính trị Mác - Lênin.Khi một sản phẩm được làm ra, nó có
giá trị sử dụng. Nhưng nếu không được đem
trao đổi, thì nó chỉ đơn thuần là một sản phẩm và chỉ có giá trị sử dụng. Chỉ khi được đem trao đổi, thì nó mới trở thành
hàng hóa và có giá trị trao đổi.Biểu diễn bằng phương trình, có thể viết là:
Ví dụ: một con cừu = hai cái rìuCó một giả thiết quan trọng cần chú ý là sự trao đổi ở đây là thứ trao đổi trực tiếp giữa sản phẩm này với sản phẩm kia. Quan hệ
tiền tệ không được đưa vào xem xét. Nếu nới lỏng giả thiết này, tức là xem xét cả quan hệ tiền tệ, hoặc nói cách khác là đặt việc trao đổi trong bối cảnh nền
kinh tế tiền tệ, thì giá trị trao đổi được thể hiện thành
giá cả.Do các sản phẩm có tính chất khác nhau, nên việc đo lường tỷ lệ giữa các giá trị sử dụng của nó không đơn giản. Để giải quyết khó khăn này,
Karl Marx đã đưa ra một khái niệm về
giá trị có tính phổ biến cho tất cả những hàng hóa.