Chính trị và chính phủ
Cộng hòa Nhân dân Trung HoaGiang Trạch Dân (
chữ Anh: Jiang Zemin,
chữ Trung phồn thể: 江澤民,
chữ Trung giản thể: 江泽民,
bính âm: Jiāng Zémín, sinh ngày
17 tháng 08 năm
1926), quê quán sinh trưởng tổ tiên của ông ở trấn Giang Loan, huyện
Vụ Nguyên,
tỉnh Giang Tây [1], nhưng ông ra đời ở
thành phố cấp quận Dương Châu,
tỉnh Giang Tô,
Trung Quốc đại lục. Tháng 04 năm 1946, Giang Trạch Dân gia nhập
Đảng Cộng sản Trung Quốc, tháng 6 năm 1989 ông trở thành lãnh đạo hạch tâm (leadership core) của
tập thể lãnh đạo Trung ương đời thứ 3. Tháng 06 năm 1989 đến tháng 11 năm 2002 Giang đảm nhiệm
Tổng thư kí Uỷ viên hội Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc; tháng 11 năm 1989 đến tháng 09 năm 2004 đảm nhiệm Chủ tịch Quân uỷ Trung ương
Đảng Cộng sản Trung Quốc [2]. Tháng 3 năm 1990 đến tháng 3 năm 2005 đảm nhiệm Chủ tịch Quân uỷ Trung ương
nước Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa; tháng 03 năm 1993 đến tháng 03 năm 2003 đảm nhiệm
Chủ tịch nước Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa.Giang Trạch Dân lên nắm quyền lãnh đạo sau sự kiện
những cuộc phản kháng trên Quảng trường Thiên An Môn năm 1989, thay thế
Triệu Tử Dương, người bị
thanh trừng vì quá khoan dung với những người phản kháng, với chức vụ
Tổng bí thư. Với ảnh hưởng ngày càng suy giảm của
Đặng Tiểu Bình vì tuổi tác, Giang Trạch Dân đã thực sự trở thành "
lãnh đạo tối cao" trong thập niên 1990. Dưới sự lãnh đạo của ông,
Trung Quốc đã trải qua một giai đoạn phát triển bền vững với các
cải cách, thu hồi một cách hoà bình
Hồng Kông từ
Anh Quốc và
Ma Cao từ
Bồ Đào Nha, và cải thiện các quan hệ với thế giới bên ngoài trong khi
Đảng Cộng sản vẫn duy trì được sự kiểm soát chặt chẽ với chính phủ. Được biết đến là một trong những khuôn mặt
chính trị lôi cuốn của
Trung Quốc, Giang Trạch Dân bị chỉ trích vì quá cẩn thận với hình ảnh đời sống cá nhân, và quá nhún nhường trước
Nga và
Hoa Kỳ. Những lời chỉ trích cũng tập trung vào sự bất lực của Giang Trạch Dân trong việc duy trì kiểm soát trên nhiều vấn đề và sự bất công xã hội trong nhiệm kỳ của ông. Các thành viên Đảng Cộng sản Trung Quốc theo đường lối cứng rắn buộc tội Giang Trạch Dân là một lãnh đạo quá thiên cải cách, người đã hợp pháp hoá hoàn toàn cho
chủ nghĩa tư bản. Đóng góp của ông vào
học thuyết Marx, một danh sách các lý luận mang tính chỉ đạo theo đó
Đảng Cộng sản Trung Quốc lãnh đạo nhà nước, được gọi là lý thuyết
Thuyết Ba Đại Diện, đã được đưa vào điều lệ
đảng và hiến pháp
nhà nước.