Ebla (
Sumer: 𒌈𒆷 eb₂-la,
[1] tiếng Ả Rập: إبلا, hiện đại: تل مرديخ,
Tell Mardikh) là một trong những vương quốc sớm nhất ở
Syria. Tàn tích còn lại tạo nên một
mô đất gần làng
Mardikh cách
Aleppo khoảng 55 km (34 dặm) phía tây nam. Ebla là một địa điểm quan trọng trong suốt
thiên niên kỷ 3 TCN và trong nửa đầu
thiên niên kỷ 2 TCN. Việc khám phá ra Ebla chứng minh
Levant là một trung tâm văn minh cổ đại sánh ngang
Ai Cập và
Lưỡng Hà, đồng thời bác bỏ quan điểm cho rằng chỉ có hai nơi này mới là trung tâm quan trọng duy nhất ở
Cận Đông trong
thời đại đồ đồng sớm. Vương quốc Ebla thứ nhất cũng được ghi nhận là cường quốc đầu tiên trên thế giới.Khởi đầu là một khu định cư nhỏ trong Thời đại đồ đồng sớm (khoảng năm 3500 TCN), Ebla phát triển thành một đế chế giao thương rồi trở thành cường quốc bành trướng lãnh thổ và áp đặt quyền bá chủ lên phần lớn miền bắc và miền đông Syria. Ebla bị diệt vong vào thế kỷ 23 TCN; sau đó được tái thiết và được nhắc đến trong các ghi chép về
Triều đại thứ ba của Ur. Ebla thứ nhì kế tục vương quốc đầu tiên nhưng do triều đại mới cai trị. Vương quốc thứ nhì bị diệt vong vào cuối thiên niên kỷ 3 TCN, mở đường cho các bộ lạc
Amorite định cư trong thành, lập nên Ebla thứ ba. Vương quốc thứ ba cũng phát triển thành một trung tâm giao thương lớn mạnh; là đối trọng và đồng minh của
Yamhad (Aleppo ngày nay) cho đến khi bị vua
Hittite Mursili I diệt vong hoàn toàn vào thế kỷ 16 TCN.Ebla duy trì sự thịnh vượng qua mạng lưới giao thương rộng lớn. Các đồ tạo tác từ
Sumer,
Síp, Ai Cập cho đến tận
Afghanistan đã được tìm thấy trong cung điện cổ. Vương quốc có ngôn ngữ riêng là
tiếng Ebla. Tổ chức chính trị Ebla khác với hình mẫu ở Sumer. Phụ nữ có đặc quyền và hoàng hậu cũng tham chính vào điều hành và hoạt động tôn giáo. Các thần điện chủ yếu thờ các thần Semit phương bắc và có những thần là đặc trưng chỉ có ở Ebla. Thành bắt đầu được khai quật từ năm 1964 và nổi tiếng với các
bảng Ebla. Đã phát hiện khoảng 20.000 bảng
chữ hình nêm với niên đại 2350 TCN.
[note 1] Được viết bằng chữ hình nêm của cả hai ngôn ngữ là
tiếng Sumer và tiếng Ebla, kho lưu trữ này mang lại hiểu biết tường tận hơn về ngôn ngữ Sumer cũng như tổ chức chính trị và phong tục tập quán của xã hội Levant giữa thiên niên kỷ 3 TCN.