Chiến dịch Maikop-Krasnodar là cuộc tấn công lớn của Quân đội Liên Xô tại Bắc Kavkaz chống lại Tập đoàn quân 17 của Quân đội Đức Quốc xã tại khu vực phía Tây đồng bằng Kuban từ Maikop qua Armavir đến thành phố Krasnodar do Cụm tác chiến Biển Đen tiến hành từ ngày 11 tháng 1 đến ngày 19 tháng 3 năm 1943. Cuộc tấn công này nằm trong các kế hoạch "Núi" và "Biển" của Cụm tác chiến Biển Đen (Liên Xô) với ý định nhanh chóng đánh chiếm các vị trí xung yếu, các đầu mối giao thông quan trọng trên địa bàn tả ngạn sông Kuban; sau đó đánh chiếm bán đảo Taman, cắt đứt con đường rút lui của Tập đoàn quân 17 (Đức) sang Krym và phối hợp với các tập đoàn quân 28, 51 (Phương diện quân Nam) đánh chiếm Bataisk, cô lập Cụm tập đoàn quân A (Đức) ở Bắc Kavkaz.[1]Tại cánh trái, cuộc tấn công ban đầu đã gặp phải sức chống trả kịch liệt của Tập đoàn quân 17 (Đức) trên hướng Krasnodar. Quân đội Đức Quốc xã cũng tổ chức những trận đánh chặn đánh ác liệt tại khu vực Neftegorsk, Khadyzhensk và Apsheronsky phía Đông Tuapse để tranh thủ thời gian rút thêm nhiều lực lượng ở xa hơn về phòng tuyến phía Đông bán đảo Taman. Ngược lại, quân Đức chủ động bỏ các vị trí trên sườn núi Kavkaz tại các con đèo Chiper, Klukhori, Marukh, Sancharo và Belorechensk, tập trung tại các thị trấn Mikoyan Shakhar (???), Zelenchukskaya, Pregradnaya, Bagovskaya, Kaladzhinskaya để rút quân lên phía Bắc. Ngày 30 tháng 1, quân đội Liên Xô chiếm lại khu vực mỏ dầu ở Maikop. Cánh phải của Tập đoàn quân 46 phát triển qua Belorechensky đến Ust Labinsk ngày 2 tháng 2. Sau gần một tuần bị quân Đức kìm chân ở khu vực Goryachi Klyuch, các tập đoàn quân 18 và 56 (Liên Xô) cũng tiếp cận được cửa ngõ phía Nam Krasnodar ngày 4 tháng 2. Ở phía Tây, kế hoạch "Biển" của quân đội Liên Xô có nguy cơ bị phá sản. Tập đoàn quân 47 không đột phá được tuyến phòng thủ của Quân đoàn bộ binh xung kích 5 (Đức) ở phía Bắc Novorossiysk. Trung đoàn xe tăng còn lại của Sư đoàn xe tăng 22 (Quân đoàn bộ binh 42 (Đức)) đã chặn được các mũi tấn công yếu hơn của Tập đoàn quân 47 trước cửa ngõ các thị trấn Abinsk và Krymsk. Cuộc đổ bộ lên cứ điểm Nam Ozereyka của hải quân đánh bộ hạm đội Biển Đen cũng không thực hiện được vì bão biển lớn. Dựa vào các tuyến phòng thủ trước đây của quân đội Liên Xô, Tập đoàn quân 17 (Đức) mặc dù bị chia cắt khỏi Tập đoàn quân xe tăng 1 nhưng đã thiết lập được tuyến phòng thủ vững chắc phía ở Đông bán đảo Taman, bao gồm cả thành phố Krasnodar.[2]Ngày 9 tháng 2, các tập đoàn quân của Cụm tác chiến Biển Đen có sự tham gia của các tập đoàn quân 9 và 37 của Cụm tác chiến Bắc Kavkaz mở cuộc tổng công kích vào Taman nhưng chỉ đẩy lùi được Tập đoàn quân 17 Đức sâu thêm hơn 70 km về phía Tây. Mặc dù đánh chiếm được thành phố Krasnodar ngày 12 tháng 2 và dồn quân Đức vào khu vực cửa sông Kuban lầy lội nhưng ba tập đoàn quân 9, 37 và 56 (Liên Xô) vẫn bị chặn lại trên tuyến Abinsk, Krymsk, Moldavanskiy, Kievskoye và Temryuk. Quân cảng Novorossiysk vẫn nằm trong tay quân Đức. Tập đoàn quan 17 (Đức) đã thiết lập được "Phòng tuyến xanh" và biến bán đảo Taman thành một căn cứ bàn đạp quân sự rất có lợi cho quân Đức mà sau này quân đội Liên Xô phải mất rất nhiều thời gian và công sức để trục nó đi.[3]