Arizona
Arizona

Arizona

Arizona (phát âm như E-ri-giôn-nơ trong tiếng Anh Mỹ hay được biết đến là A-ri-xô-na trong tiếng Việt, tiếng Navajo: Hoozdo Hahoodzo [xòːztò xɑ̀xòːtsò]; tiếng O'odham: Alĭ ṣonak [ˡaɺi ˡʃonak]) là một tiểu bang tại tây nam Hoa Kỳ. Đây cũng là một bang Tây Hoa Kỳ và thuộc vùng núi. Nó là bang lớn thứ sáu về diện tíchđông dân thứ 14. Thủ phủ và thành phố lớn nhất là Phoenix. Arizona là một trong bốn bang Four Corners. Nó tiếp giáp với New Mexico, Utah, Nevada, California, và México, và có một điểm chung với Colorado. Biên giới giữa Arizona và México dài 389 dặm (626 km), với các bang SonoraBaja California của México.Arizona là bang thứ 48 và bang cuối cùng tại Hoa Kỳ lục địa tham gia vào Liên bang; chính thức trở thành một tiểu bang ngày 14 tháng 2 năm 1912. Về lịch sử, nó từng là một phần của lãnh thổ Alta California tại Tân Tây Ban Nha, rồi trở thành một phần của México năm 1821. Sau khi bị đánh bại trong cuộc chiến tranh Hoa Kỳ-México, México đã nhượng phần lớn lãnh thổ này cho Hoa Kỳ năm 1848. Phần nam tiểu bang được mua năm 1853 qua thương vụ Gadsden.Kiểu khí hậu Nam Arizonahoang mạc, với mùa hè rất nóng và mùa đông dịu. Bắc Arizona có những rừng thông, linh sam Douglas, và vân sam; cao nguyên Colorado; vài dãy núi (như dãy San Francisco); với những hẽm núi lớn, sâu, với mùa hè mát hơn và mùa đông tuyết rơi. Có những khu trượt tuyết tại khu vực Flagstaff, Alpine, và Tucson. Ngoài vườn quốc gia Grand Canyon nổi tiếng, Arizona còn có nhiều rừng quốc gia, vườn quốc gia, và tượng đài quốc gia.Khoảng một phần tư diện tích tiểu bang[3] là các khu dành riêng cho người bản địa đóng vai trò là nơi cư ngụ của 27 bộ tộc bản địa châu Mỹ được công nhận liên bang, trong đó có xứ Navajo, khu dành riêng lớn nhất Hoa Kỳ.

Arizona

Chiều ngang 500 km²
• Trung bình 1.250 m
Ngày gia nhập 14 tháng 2 năm 1912 (thứ 48)
Dân số (2018) 7.171.646 (hạng 14)
Múi giờ MST (UTC−7)
Chiều dài 645 km²
Kinh độ 109°3′W – 114°50′W
Thủ phủ Phoenix
• Cao nhất Đỉnh Humphreys, 3.851 m
Diện tích 295.234 km² (hạng 6)
Thống đốc Doug Ducey (Cộng hòa)
Thành phố lớn nhất Phoenix
Vĩ độ 31°20′N – 37°N
Ngôn ngữ nói Năm 2010
• Thấp nhất 21 m
Trang web www.az.gov
• Mật độ 22 (hạng 33)
Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ Jon Kyl (CH)
Jeff Flake (CH)
Viết tắt AZ Ariz. US-AZ
• Giờ mùa hè Không áp dụng[2]
Ngôn ngữ chính thức Tiếng Anh[1]