Anne Boleyn (tiếng Latinh: Anna Bolina; 1501 / 1507 – 19 tháng 5, 1536) là một quý tộc người Anh, sau trở thành vợ thứ hai của Henry VIII của Anh, do đó bà tại vị Vương hậu nước Anh từ năm 1533 đến khi bị hành quyết bởi chính chồng mình. Đám cưới của bà với Quốc vương Henry VIII và sự hành quyết sau đó của bà đã quyết định sự biến động về chính trị và tôn giáo ở Anh. Đây chính là thời điểm bắt đầu Cuộc cải cách Anh, làm thay đổi toàn bộ lịch sử của quốc gia này.Là con gái Bá tước Thomas Boleyn và là cháu gái gọi bằng cậu của Công tước Norfolk, Anne Boleyn có nền tảng gia đình cao quý hơn Jane Seymour, nhưng lại thua xa người tiền nhiệm trước đó, Catherine xứ Aragon và người kế nhiệm sau đó nữa là Anne xứ Cleves. Con gái của một nhà ngoại giao, Anne Boleyn được giáo dục ở Vương quốc Pháp dưới triều đại Francis I của Pháp với tư cách là Thị tùng cho Vương hậu Claude của Pháp. Bà quay trở về Anh vào năm 1522, để được định kết hôn với người anh họ gốc Ai-len, James Butler, Bá tước vùng Ormond. Nhưng cuộc hôn nhân bị hủy bởi Hồng y Thomas Wolsey, và bà được đưa vào hàng ngũ người tùy tùng của Vương hậu Catherine trong triều đình nước Anh.Năm 1525, Henry VIII bắt đầu say mê Anne và tìm cách theo đuổi bà. Anne chống lại ý đồ của nhà vua quyễn rũ bà đồng thời cũng từ chối trở thành tình nhân của ông ta như chị gái của mình trước đó, Mary Boleyn đã làm. Chính điều này đã thúc đẩy Henry VIII muốn giam giữ người vợ của ông ấy lúc này là Vương hậu Catherine để sau đó ông có thể cưới Anne. Henry quyết định li dị vợ nhưng điều này đã vấp phải sự phản đối của Giáo hội Công giáo La Mã, do vậy mà Henry đưa nước Anh li khai khỏi Giáo hội La Mã của Giáo hoàng Clêmentê VII và tự mình làm người đứng đầu Giáo hội Anh. Vào năm 1532, Henry phong bà tước hiệu 「Nữ hầu tước xứ Pembroke; Marchioness of Pembroke」, biến Anne trở thành một trong 2 người phụ nữ duy nhất nước Anh thế kỉ 16 giữ danh hiệu khanh tước độc lập, không phụ thuộc vào hôn nhân, người còn lại là Margaret Pole, Nữ bá tước Salisbury[1].Henry cưới Anne vào ngày 25 tháng 1 năm 1533, sau khi bí mật tổ chức lễ cưới vào ngày 14 tháng 11 năm ngoái (1532), tuy nhiên kết quả này chưa được công nhận. Mãi đến ngày 23 tháng 5 năm 1533, Giám mục mới của Canterbury là Thomas Cranmer tuyên bố cuộc hôn nhân giữa Henry VIII và Catherine đã mất hiệu lực, do vậy vào 5 ngày sau (ngày 28 tháng 5) thì cuộc hôn nhân giữa Henry và Anne chính thức có hiệu nghiệm. vào ngày 1 tháng 6 cùng năm bà được trao vương miện của Vương hậu nước Anh. Việc cưới bà đã khiến Henry VIII quyết định ly khai khỏi Giáo hội La Mã và làm cục diện nước Anh thay đổi mãi mãi. Ngày 7 tháng 9 cùng năm, bà hạ sinh một con gái, mà tương lai chính là Nữ vương Elizabeth I. Việc sinh hạ một con gái nữa từ Anne đã khiến Vua Henry rất thất vọng vì ông mong mỏi một đứa con trai để kế thừa. Dầu vậy, Vua Henry vẫn yêu thương Elizabeth và hi vọng tiếp vào Anne, nhưng sau 2 lần sinh non và sẩy thai, tất cả đều là con trai, Henry VIII dần chán nản với Anne Boleyn và bắt đầu ve vãng Jane Seymour, một người họ hàng xa của Anne Boleyn và khi ấy đang là nữ Thị tùng trong đoàn tháp tùng Vương hậu.Vào năm 1536, ngày 2 tháng 5, Quốc vương Henry VIII buộc tội Anne Boleyn những cáo trạng bao gồm mưu phản, ngoại tình, loạn luân và bị bắt giam vào Tháp London. Tại đây bà bị đưa ra trước tòa án của các khanh tước, bao gồm Henry Percy, Bá tước thứ 6 vùng Northumberland, người đã từng định kết hôn với Anne, và người bác ruột là Thomas Howard, Công tước thứ 3 vùng Norfolk, anh trai của mẹ bà. Ngày 15 tháng 5, bà bị kết án có tội ngoại tình và loạn luân với em trai George Boleyn cùng với tội phù thủy. Bốn ngày sau, tức là ngày 19 tháng 5, Anne Boleyn chính thức bị xử tội chém đầu, bà cũng trở thành Vương hậu nước Anh đầu tiên bị xử tử hình. Trước đó vào ngày 17 tháng 5, Anne Boleyn bị Henry VIII tuyên bố hủy hôn, để sau đó chỉ 1 ngày sau khi bà qua đời, ông kết hôn với Jane Seymour.Ngày nay, Anne Boleyn tuy không phải một Nữ vương, nhưng bà vẫn được xem là một trong những người có sức ảnh hưởng nhất trong lịch sử nước Anh. Sự kiện Henry VIII vì bà mà ly khai Giáo hội La Mã, đã khiến nước Anh thay đổi lịch sử vĩnh viễn, trở thành một dấu mốc quan trọng mà không bất kì người Anh nào, hoặc những người quan tâm lịch sử nước Anh có thể quên. Vì sức ảnh hưởng hết sức quan trọng, Anne Boleyn sau đó trở thành một trong những hình tượng nổi tiếng của văn hóa đại chúng và thường được khắc họa trong hội họa, nhạc kịch, văn học.